Šta je to liofilizacija hrane?

Autor: Mitrović Milica

Liofilizacija hrane najprostije rečeno je sušenje (pri dubokom zavrzavanju i vakuumu) voća, povrća, ekstrakta, druge hrane ili sirovina, sa ciljem da se sačuvaju svi termonestabilni sastojci i obezbijedi trenutna rehidracija kod kasnije upotrebe.

Kada sušite hranu na vazduhu, rerni, suncu dešavaju se procesi koji izazivaju oksidaciju, truljenje i slične procese koji nijesu poželjni za vašu hranu. Nakon takvog sušenja rok upotrebe proizvoda je opet ograničen a pored tog suva hrana nikada nije kao svježa. Ali liofilizacija hrane prolazi koz poseban proces gdje se u veoma kratkom roku izvuče cjelokupna voda iz hrane ili neke sirovine pa gore navedeni procesi se sprečavaju.

Zbog izuzetno niske količine vode (vlage) čuvanje se produžuje na višustruko veće vrijeme.

Liofilizacija hrane ili sušenje zamrzavanjem je proces u kome se voda uklanja iz proizvoda nakon što je zamrznut na oko -60C+- i stavljen pod vakuum, omogućavajući ledu da direktno pređe iz čvrstog u gasovito stanje bez prolaska kroz tečnu fazu. Proces se sastoji od tri odvojena, jedinstvena i međuzavisna procesa; zamrzavanje, primarno sušenje (sublimacija) i sekundarno sušenje (desorpcija). Sami proces može da traje i dva dana. Putem prve faze, sublimacije, obezbjeđuje se uklanjanje vode bez gubljenja početnog volumena, tj. zadržava se veličina proizvoda i time omogućava ponovna rehidracija kod sledeće upotrebe. Tako pripremljena hrana, voće, povrće i sl. ima ukus, miris i oblik kao svježa. Plus može da se lako čuva na sobnoj temperaturi. Transport je olakšan jer je sirovina lakša zbog manjka vode.

Prednosti liofilizacije

Nakon ovog procesa većina bakterija, plijesni ugine jer ne može da živi u takvim uslovima a sve zbog tog što je izvučeno 97% vlage. Voće nakon liofilizacije može da se konzumira odmah po vađenju iz pakovanja a može da bude dodatak jelima kao kaše, čajevi, kolači i td.

Nedostaci liofilizacije

Glavni nedostatak je cijena. Oprema za proizvodnju ovakog voća je izuzetno skupa. Potrošnja energije je izuzetno velika. Što sve povečava konačnu cijenu proizvoda.

Zanimljivost

Kosmonauti u svemiru kao svoju hranu koriste baš hranu osušenu zamrzavanjem tj. liofiziranu hranu. Lako se čuva, ne kvari se, i tokom konzumiranja se ne razlikuje od svježe.

Brend Terranova koristi baš ovaj proces da bi samonike biljek i biljke organski uzgojene sačuvao na najbolji mogući način i vama ih dostavio u njihovoj najsačuvanijoj formi. Tako čuvana hrana postiže maksimalne rezultate u očuvanju vapeg zdravlja.